جلسه‌ی مصاحبه را به‌نفع خود برگردانید
هرقدر رزومه‌نویسی مهارتی است که می‌توانید آنرا به شخص دیگری واگذار کنید، درمقابل مصاحبه کاری است که فقط خود شما می‌توانید آنرا انجام دهید و درنتیجه مصاحبه‌کردن، مهارتی حیاتی است که باید به آن مسلط شوید. همچنین می‌تواند یکی از ترسناک‌ترین کارهایی باشد که هنگام جستجوی شغل جدید انجام می‌دهید. مصاحبه‌ها تا حدودی غیرقابل پیش‌بینی هستند. نمی‌توانید مطمئن باشید که قرار است از شما چه سؤالاتی پرسیده شود و ممکن‌است از شما بخواهند که کدی را در محل بنویسید (که برای بسیاری از افراد، پیشنهادی ترسناک به‌شمار می‌رود). اما اگر راهی برای تغییر روند مصاحبه وجود داشته‌باشد، به‌طوری‌که اساساً به یک جلسه‌ی رسمی و فرمالیته تبدیل‌شود، چه؟
ممکن‌است انتظار داشته باشید که من در این مقاله به استراتژی گذراندن یک مصاحبه‌ی فنی عمیق بپردازم؛ اما درعوض روی چیز بسیار مهمتری تمرکز خواهم‌کرد. من قصددارم به شما کمک‌کنم مزیتی کسب‌کنید که باعث می‌شود حتی قبل‌از اینکه وارد مصاحبه شوید، کارت‌ها به‌نفع شما باشد. باور نمی‌کنید؟ با من در ادامه‌ی مطلب همراه باشید.
سریع‌ترین راه برای موفقیت در مصاحبه
این سناریو را تصور کنید: وارد یک مصاحبه‌ی شغلی می‌شوید. دست مصاحبه‌کننده را می‌فشارید و همان‌طور که او به شما نگاه می‌کند، چهره‌اش در یک لحظه با شناسایی شما روشن می‌شود و می‌گوید: "من شما را می‌شناسم. من عکس شما را از وب‌سایت‌تان به‌خاطر دارم. من بسیاری از پست‌های وبلاگ شما را خوانده‌ام».
اگر در طول مصاحبه این اتفاق بیفتد، فکر می‌کنید شانس شما برای پیشنهاد کار چقدر است؟ اکنون، می‌دانم که احتمالاً به چه‌چیزی فکر می‌کنید: «خب، این عالی است، اما من یک وبلاگ فوق‌العاده محبوب ندارم، بنابراین بعید است که هیچ مصاحبه‌کننده‌ای در مورد من چیزی شنیده باشد». نکته‌ی کلیدی این است که برخلاف تصور رایج، اکثر مصاحبه‌کنندگان بر اساس انواع عوامل غیرفنی تصمیم به استخدام افراد می‌گیرند (در مقالات بعدی، زمانی که به شما درمورد نحوه‌ی بازاریابی شخصی خودتان توضیح دهم، به شما نشان خواهم داد که چگونه وبلاگ شخصی خود را بسازید؛ اما در حال حاضر، این مسئله به‌تنهایی موضوع بحث ما نیست).
نقل قول:نکته: من بارها دیده‌ام که ماهرترین افراد از نظر فنی و درعین‌حال مغرورترین و غیردوستانه‌ترین افراد، یک موقعیت شغلی خوب را به یک فرد بسیار کمتر ماهر، اما دوست‌داشتنی‌تر می‌بازند.
اشتباه نکنید! من نمی‌گویم که شما می‌توانید برای یک موقعیت شغلی، فقط با مشهور یا دوستانه‌بودن (و بدون داشتن مهارت‌های فنی موردنیاز) استخدام شوید. درواقع چیزی که قصد دارم بگویم این است که توسعه‌دهندگان زیادی با شایستگی فنی مناسب وجود دارند که برای یک موقعیت شغلی درخواست ارسال می‌کنند؛ و بزرگترین عاملی که تعیین می‌کند کدام یک از آنها به آن دست می‌یابد، استعداد فنی نیست.
به بیان ساده، سریع‌ترین راه برای قبولی در مصاحبه این است که مصاحبه‌کننده، شما را دوست داشته باشد. راه‌های زیادی برای انجام این‌کار وجود دارد که بیشتر آنها را می‌توان حتی قبل از شروع مصاحبه انجام‌داد.
چطور آخرین موقعیت شغلی‌ام را به‌دست آوردم؟
برای شغلی که قبل‌از راه‌اندازی کسب‌وکار شخصی خودم داشتم، از قبل تصمیم گرفتم که می‌خواهم در این شرکت خاص کار کنم؛ زیرا آنها شرکت بسیار خوبی به‌نظر می‌رسند و به توسعه‌دهندگان خود اجازه می‌دادند از خانه کار کنند. من مدتی را صرف تحقیق در مورد شرکت کردم و متوجه شدم که برخی از توسعه‌دهندگان آن شرکت، وبلاگ دارند. من شروع به دنبال‌کردن همه‌ی وبلاگ‌های توسعه‌دهندگانی کردم که برای آن شرکت کار می‌کردند و شروع به گذاشتن نظرات متفکرانه و مرتبط روی بسیاری از پست‌های وبلاگ آنها کردم.
با گذشت زمان، بسیاری‌از توسعه‌دهندگانی که در آن شرکت کار می‌کردند، نام مرا به‌خاطر سپردند و براساس نظرات من در وبلاگشان، متوجه شدند که من چه‌کسی هستم و حتی برخی از آنها شروع به خواندن وبلاگ من کردند.
دفعه‌ی بعد که آن شرکت برای توسعه‌دهنده آگهی استخدام منتشر کرد و من درخواست دادم، به‌نظر شما چقدر سخت بود که این‌کار را پیدا کنم؟ من واقعاً یک مصاحبه انجام دادم، اما تقریباً قبل‌از اتمام کامل مصاحبه، تقریباً یک گزینه‌ی قطعی برای جذب بودم (و این احتمال بسیار بیشتر از زمانی بود که کاری که قبلاً گفتم را درخصوص وبلاگ همکاران آینده‌ام انجام نمی‌دادم).
خارج از چهارچوب فکر کنید و یک ارتباط شکل دهید
کلید به‌نفع‌خود تمام‌کردن مصاحبه این است که قبل‌از شروع مصاحبه، در مورد استراتژی مصاحبه فکر کنید. ممکن‌است شما فردی باشید که در طول مصاحبه، کاملاً جذاب هستید و مصاحبه‌کننده‌ی خود را از پا در می‌آورید؛ اما می‌خواهم فرض کنم که اکثر ما چنین کاریزمایی نداریم. اگر شما چنین شخصیتی دارید، احتمالاً اصلاً نیازی به خواندن ادامه‌ی این مقاله ندارید.
اکثر استخدام‌های شغلی ازطریق ارجاعات شخصی انجام می‌شود. شما باید سعی کنید مطمئن شوید که هر شغلی که برای آن درخواست می‌کنید ازطریق ارجاع درخواست می‌شود. هنگامی که به‌عنوان یک ارجاع وارد مصاحبه می‌شوید، مصاحبه‌کننده به‌طور خودکار در موقعیتی قرار می‌گیرد که بیشتر در مورد شما فکر کند؛ زیرا شما اعتبار اجتماعی فرد معرف‌تان را به عاریت می‌گیرید. شهرت و ارتباط فرد معرف شما با مصاحبه‌کننده تا حدی به شما به‌عنوان مصاحبه‌شونده تعمیم داده می‌شود. شما در حال ورود به مصاحبه با مصاحبه‌کننده‌ای هستید که تمایلی جزئی به دوست‌داشتن شما دارد؛ زیرا توسط شخصی که دوستش دارد و به شما اعتماد دارد معرفی شده‌اید.
من هیچ معرفی ندارم!
اما اگر کسی را در شرکتی که برای آن درخواست می‌دهید نمی‌شناسید چه؟ چگونه ارجاع دریافت می‌کنید؟ در مثال خودم، وبلاگ توسعه‌دهندگانی را پیدا کردم که قبلاً برای شرکت کار می‌کردند و با آنها رابطه برقرار کردم. وقتی موقعیتی باز شد، دریافت یک ارجاع شخصی آسان بود.
شما باید تمایل داشته باشید که کمی خارج از چهارچوب فکر کنید و راه‌هایی برای ایجاد روابط با مخاطبین درون شرکت بیابید. من یک توسعه‌دهنده را می‌شناسم که مدیر استخدام شغل خاصی را ردیابی کرد و متوجه شد که وی عضو یک باشگاه محلی خاص در منطقه است که هر هفته جلساتی برگزار می‌کرد. این توسعه‌دهنده‌ی هوشمند به آن باشگاه پیوست و با مدیر استخدام دوست شد. من تقریباً مطمئن هستم که او حتی یک مصاحبه‌ی رسمی هم در زمانی که موقعیت شغلی وی در آن شرکت به او پیشنهاد شد، نداشته است.
با ظهور رسانه‌های اجتماعی و اینترنت، یافتن اطلاعات در مورد هر شرکت و برقراری ارتباط با کارمندانی که قبلاً برای آن شرکت کار می‌کردند، آسان شده است. شما فقط باید مایل باشید که زودتر از موعد، کمی کار انجام دهید.
اگر می‌خواهید یکسری روابط ایجاد کنید، سعی کنید به یک گروه کاربری محلی یا در شبکه‌های اجتماعی بپیوندید. گروه‌های کاربری و دورهمی‌های زیادی برای توسعه‌دهندگان وجود دارد که به‌صورت هفتگی یا ماهانه ملاقات می‌کنند. اگر شما یک شرکت‌کننده‌ی معمولی شوید - و به خصوص اگر چند سخنرانی ارائه‌دهید - به‌سرعت با توسعه‌دهندگان و مدیران استخدام بسیاری از شرکت‌های محلی ارتباط برقرار خواهید کرد.
چالش مصاحبه: اگر الان به کار نیاز داشته باشم چه؟
شاید شما با همه‌ی چیزهایی که من می‌گویم موافق باشید، اما فقط یک مشکل دارید - خیلی دیر شده است. شما به‌تازگی اخراج شده‌اید و اکنون باید یک شغل جدید پیدا کنید؛ اما زمانی برای ایجاد یک شبکه یا شهرت آنلاین یا حتی «تعقیب» یک کارفرمای بالقوه ندارید. در این مورد چه‌کاری می‌توانید انجام دهید؟
بهترین شانس شما در این شرایط این است که درصورت امکان، قبل‌از موعد با مصاحبه‌کننده تماس بگیرید و تا حد امکان روند مصاحبه و استخدام را پیگیری کنید. ببینید آیا می‌توانید قبل‌از مصاحبه، با درخواست ملاقات برای صحبت درمورد شرکت یا پرسیدن چند سؤال یا دریافت راهنمایی قبل‌از اینکه برای مصاحبه واقعی بنشینید، یک پیش‌مصاحبه بگیرید (باور کنید مصاحبه‌کنندگان از اینکه به‌عنوان مشاور و بزرگ‌تر از آنها درخواست مشورت کنید استقبال می‌کنند و حس خوبی در آنها ایجاد می‌شود). برای یک مشاوره‌ی سریع، پنج دقیقه از وقت یک فرد را بخواهید. تا جایی که ممکن‌است بهانه بیاورید تا خود را درمقابل افراد زیادی قرار دهید که تا حدودی در تصمیم‌گیری استخدام تأثیر دارند.
می‌دانم که این تکنیک دیوانه‌کننده به‌نظر می‌رسد (و شما بهتر است مسیر طولانی‌تری را انتخاب‌کنید)، اما در کوتاه‌مدت، این‌روش کار می‌کند. یکی‌از دوستان خوب من که یک شرکت استارت‌آپی را اداره می‌کند، از این رویکرد استفاده‌کرد تا شرکتش در سه برنامه‌ی شتاب‌دهنده‌ی مختلف استارتاپ پذیرفته شود که ورود به آنها بسیار دشوار است. او به‌سادگی با همه‌ی تصمیم‌گیرندگان کلیدی، پیش‌مصاحبه ترتیب‌داد و زمانی که به مصاحبه‌ی واقعی رفت، همه می‌دانستند او کیست و دوستش داشتند.
و اما اصل ماجرا: خود جلسه‌ی مصاحبه
تا اینجا امیدواریم زمانی که وارد مصاحبه می‌شوید، مصاحبه‌کننده از قبل بداند که شما چه‌کسی هستید؛ اما در هر صورت باید بدانید که در خود جلسه‌ی مصاحبه، چه‌کاری انجام دهید. بدیهی‌است که برای گذراندن یک مصاحبه‌ی فنی، باید از نظر فنی صلاحیت داشته باشید. اما با فرض اینکه مهارت انجام تست‌ها و پاسخ به سؤالات را دارید، نکته‌ی بعدی که باید روی آن تمرکز کنید، نشان دادن اعتماد به توانایی خود برای دانستن کارهایی است که باید انجام‌دهید و سپس، همان کارها را انجام‌دهید.
از دیدگاه کارفرما در مورد آن فکر کنید. استخدام کارمند، یک سرمایه‌گذاری است. برای استخدام یک کارمند، هزینه و زمان صرف می‌شود و شما می‌خواهید بازده خوبی را در این سرمایه‌گذاری مشاهده‌کنید. کارمندانی که خودکار هستند و می‌توانند کاری را که باید انجام شود، بدون درخواست مستقیم از آنها انجام دهند، کسانی هستند که تقریباً همیشه وارد فهرست نهایی می‌شوند - به‌علاوه، آنها بسیار کمتر باعث سردرد هستند؛ زیرا به سطح مدیریت بسیار کمی از شما نیاز دارند و اصطلاحاً سرشان به کار خودشان است.
من شخصاً ترجیح می‌دهم توسعه‌دهنده‌ای را استخدام کنم که کمی کمتر می‌داند (اما می‌داند که چگونه بفهمد چه‌کاری باید انجام شود و چگونه آنرا انجام دهد)، تا یک فرد بسیار ماهر که برای بهره‌وری نیاز دارد که دائماً وی را به جلو هُل دهیم. وقتی در مصاحبه‌ای هستید، تا جایی که می‌توانید، بر این موضوع تمرکز کنید که نشان‌دهید کارمندی هستید که بدون اینکه از شما خواسته شود، به‌دنبال یافتن کارهای موردنیاز و انجام آنها هستید.
دقت‌کنید که همچنان باید اثبات کنید که واقعاً از نظر فنی صلاحیت دارید؛ اما اگر بتوانید مصاحبه‌کننده را متقاعد کنید که شما فردی هستید که کسب‌وکار کارفرما را متعلق به خودش می‌داند و اجازه نمی‌دهد هیچ مانعی او را متوقف کند، نه تنها احتمالاً شما را دوست خواهند داشت، بلکه شانس خوبی وجود دارد که شما را استخدام‌کنند.
همین الآن برای تمرین مصاحبه چه‌کار کنم؟
چه در حال حاضر فعالانه به‌دنبال شغل باشید یا فقط سعی می‌کنید گزینه‌های خود را باز نگه دارید، زمانی بهتر از اکنون برای شروع آماده‌شدن برای مصاحبه‌ی شغلی بعدی وجود ندارد.
اولین کاری که باید انجام دهید این است که مطمئن‌شوید مهارت‌های فنی خود را حفظ می‌کنید. تمام ترفندهای مصاحبه در جهان، به شما کمک نمی‌کند شغلی را پیدا کنید که صلاحیت آنرا ندارید. مطمئن‌شوید که در حال خواندن کتاب‌های فنی و مقالات وبلاگ‌های مرتبط هستید و برای توسعه‌ی مهارت‌های خود وقت می‌گذارید.
همچنین می‌توانید توسعه‌ی شبکه خود را قبل‌از اینکه به آن نیاز داشته باشید، شروع کنید. به کارمندان در شرکت‌های مختلف در منطقه‌ی خود پیام دهید و ارتباطاتی ایجاد کنید که می‌تواند بعداً به شما کمک کند. وبلاگ‌ها را بخوانید و نظر دهید و با سایر توسعه‌دهندگان و حتی استخدام‌کنندگان در منطقه‌ی خود آشنا شوید. سعی کنید راه‌هایی برای گسترش دایره‌ی خود بیابید.
تمرین را فراموش نکنید. ممکن‌است بخواهید برای شغلی مصاحبه کنید تا صرفاً مصاحبه‌کردن را تمرین‌کنید (حتی اگر درحال‌حاضر علاقه‌ای به شغل جدید ندارید). هر چه بیشتر تمرین کنید، در مصاحبه‌ای که اهمیت دارد راحت‌تر خواهید بود.
همچنین نیاز است که برروی بازاریابی خودتان متمرکز شوید و از آن سود زیادی خواهید برد (به این موضوع در مقاله‌ی بعدی می‌پردازم).
اقدام عملی
- حتی اگر در حال حاضر فعالانه به دنبال شغلی نیستید، فهرستی از شرکت‌هایی که به‌طور بالقوه می‌خواهید در آنها کار کنید و کسانی را که در آن شرکت‌ها می‌شناسید تهیه کنید.
- اگر شرکت‌هایی در لیست شما وجود دارند که می‌خواهید برای آنها کار کنید، اما کسی را در آن شرکت‌ها نمی‌شناسید، برنامه‌ای برای ملاقات حداقل یک‌نفر که در یکی‌از آن شرکت‌ها کار می‌کند و ایجاد رابطه با آنها ارائه دهید.
- حداقل یک گروه کاربری محلی را در منطقه‌ی خود پیدا کنید و در یک جلسه شرکت کنید. تا حد امکان خود را به افراد بیشتری معرفی کنید.